De stilte als kado onder je kerstboom
In stilte keken mijn vader en ik richting het stukje land waarop mijn opa ooit kerstbomen kweekte. Ik herinner me de zachte sneeuw, knerpend onder onze winterboots. Het optuigen van de kerstboom.
Er hoefde even niks gezegd te worden. De stilte was natuurlijk, gaf rust en ruimte. Net als stille autoritten, romantische avances zonder continue woordenwisseling en solo-wandelingen in een dicht bos. Opvallend en schrijnend vind ik een nieuwe stroming waarbinnen stilte bestempeld is als luxeproduct, zelfs speciaal voor de elite.
Lees ook: streef naar aanwezigheid, niet naar perfectie
De elite op zoek naar stilte
Het NRC kopte eerder deze maand: ‘Op de zuidas betalen mensen zestig euro voor een nieuw luxeproduct: stilte.’ Volgens het dagblad trekt de Nederlandse elite zich terug in cocoons van stilte door te floaten. Floaten is het gewichtloos en zonder prikkels drijven op zout water in een gesloten ruimte. Het vermindert stress en creëert rust. Ook peperdure stilte-vakanties en luxe – retraites zijn volop in trek.
Inderdaad, deze initiatieven schreeuwen om stilte. Dit is een duidelijke reactie op het leven in onze moderne maatschappij, waar we altijd connected zijn. Aanstaan. En vooral chronisch omgeven zijn door een overload aan prikkels: verkeersherrie op verlichte straten die niet slapen, krakende vloeren van vloekende bovenburen, nooit echt geruisloze
stiltecoupes of de eindeloze scroll door video’s op een stijlvolle Instagram-feed.
Een wereld vol lawaai
Voor wie de online wereld een verlengstuk is van het dagelijks bestaan en stedelijk gebied het thuis vormt lijkt de stilte vaak zoek. Maar maakt dit stilte tot een luxeproduct? In het inspirerende boek ‘Stilte: jezelf staande houden in een wereld vol lawaai’ belicht de Noorse ontdekkingsreiziger en schrijver Erling Kagge in mooie woorden hoe schaars de stilte tegenwoordig is en hoe hij de wereld buitensluit om stilte te ervaren: ‘De stilte om ons heen kan veel in zich herbergen, maar de interessantste vorm van stilte vind ik de stilte die in mij huist. Een stilte die ik in zekere zin zelf moet creëren. Om die reden zoek ik niet langer naar de absolute stilte om me heen. De stilte waar ik naar op zoek ben, is een persoonlijke ervaring.’
Volgens Erling Kagge is stilte een luxe die je zelf – op welke plek dan ook – creëert door je omgeving buiten te sluiten en aanwezig te zijn in het huidige moment. Tijdens de autoritten, romantische avances, solo-wandelingen en het optuigen van de kerstboom beleefde ik stilte door me volledig te focussen op de omgeving of activiteit waar ik me op dat moment mee verbond. Er hing geen prijskaartje aan, wel was het confronterend om woorden in te slikken. Of moest ik verdomd veel moeite doen om die eeuwige overload aan prikkels te tackelen.
Terwijl de elite baadt in stilte-cocoons, zullen anderen misschien iets meer inspanning moeten leveren om de kunst van het stil zijn onder de knie te krijgen. Is je stilte zoek? Trek handschoenen aan en baan je weg langs luid telefonerende zakenmannen, trams die wegrinkelen voor rood licht. Want ver achter het torenhoge Zuidas-cement via bossen over weides staat een kudde bonte koeien met hun tong in de sloot. Het is er stil. Zoals op het stukje land waarop mijn opa ooit kerstbomen kweekte.
Stilte onder de kerstboom
Diepe stilte ervaren eist doorzettingsvermogen en soms engelengeduld, toch is het er uiteindelijk altijd. Buiten of binnen, samen of alleen. De tijd en Erling Kragge leerde me: hoe vaker je de stilte opzoekt en de wereld buitensluit, hoe dichter het zich in je huist. Stilte is geen luxeproduct voor de elite. Het is voor iedereen aanwezig in overvloed. Kerstochtend, onder een met zilveren slingers versierde dennenboom – vaak is het er o zo stil.
Bronnen
- Pexels
